Birinci Ders (Mahrecler)

Konu: Birinci Ders (Mahrecler) Çarş. Kas. 04, 2009 3:06 pm

Mahrec: Harfin çıktığı yere denir.

Harflerin çıkış yerleri:

1-Ağız boşluğu; Boğaz'ın bitiminden dudaklara kadar ağzın içinde kalan bölüme denir. Buradan uzatma harfleri olan ا ى و çıkar.

2-Boğaz; Boğazın göğse bitişik olan yerinden, dil dibine kadar olan yere denir. Üç mahreçtir:

1-Boğaz aşağısı :ه ء

2-Boğaz ortası : ح ع

3-Boğaz üstü :خ غ

3-Dil: Boğazın ağza yakın olan yerinden, ön dişlere kadar ağız içinde olan dile denir. On mahreçtir.

ث ذ ظ ص س ز ت د ط ر ن ل ض ى ش ج ك ق

4-Dudaklar: Ön dişlerden dışarı olan dudaklara denir. Buradanو م ب فçıkar.

5-Geniz: Geniz boşluğuna denir. Ğunne çıkar. (Ğunne genizimizden çıkardığımız sese denir.)

HARF
Çıkış yerine göre
Yapısına göre
Boğaz
Dil
Dudak
İnce
Kalın
ﺥ
ت ث
ب
ت ث
ﺹ
ﻍ
ج د
م
ج د
ض
ﺡ
ذ ر
و
ذ ر
ط
ﻉ
ز س
ﻑ
ز س
ﻅ
ﻫ
ص ش

ش ﻉ
ﺥ
ﺃ
ض ظ

ك ل
ﻍ

ط ق

ن ي
ق

ك ل

ﺃ ﻫ ﺡ

ن ي

م ب

ﻑ و

HARFLERİN SIFATLARI

1-A) Zıttı Olan Sıfat-ı Lazimeler: harflerin zatından ayrılması mümkün olmayan sıfatlardır.

1- Cehr: Sesi aşıkar etmek.

1- Hems: sesi gizlemek.

2- Şiddet: Sesin akmaması güçlü okunması.

2- Rehavet: Sesin akması.

3- İsti'la: Dilin kökü ile birlikte damağa yükselmesi.

3- İnhifat:= İstifale: İstilanın zıddıdır. Dilin damağa yükselmemesi, aşağıda kalması.

4- İtbak: Dilin üst damağa yapışması veya yapışmaya yakın kalkması.

4- İnfitah: Dil ile damağın ayrılması.

5- Izlak: Kolaylık ve sürat.

5- Ismat: Harfi söylerken dile ağır geldiğinden 4, 5 ve 6 harfli kelimeler, izlak harfleri olan

ف ر م ن ل بolmaksızın kullanılmalar.

B) Zıttı Olmayan Sıfat-ı Lazimeler

1-Safir: Dil ucu ile ön alt dişlerin arasından kuş sesi veya ıslık sesine benzer kuvvetli bir sesin çıkması.

2-Kalkale: Mahrecin kımıldaması.

3-Lin: Harfin kolay ve yumuşak çıkarılması.

4-İnhiraf: Bu harfler okunurken dilin öne veya arkaya doğru meyl etmesi.

5-Tekrir: Ra harfi okunurken dil ucunun titremesi.

6-Tefeşşi: Şın harfi okunurken sesin dil ile damak ortasında yayılması.

7-İstidale: Dad harfi okunurken dil kenarının üst azı dişlerden, lam mahrecine kadar uzanması.

2-Sıfatı Arızalar:

Harften ayrılması mümkün olan, ayrıldıkları zaman harfin zatını değiştirmeyen sıfatlar.

1-Tefhim: Harfi kalın okumak

2-Terkik: Harfi ince okumak.

3- İdğam:İki harfi bir harf yapıp şeddeli okumak.

4- İhfa: Şedde yapmadan, izhar ile idğam arası ğunneli okumak.

5- Izhar. İki harfin arasını birbirinden ayırmak.

6- Kalb=İklab: Bir harfin başka bir harfe dönmesi. Yani nunu sakin veya tenvindeki nun sesinin mime dönmesi.

7- Med: Harfin uzatılması

8- Vakıf: Nefesle beraber sesin kesilmesi.

9- Sekte: Nefes almadan sesi kesmektir.

10- Hareke: Harfin harekeli olması.

11- Sükun: Harfin harekesiz olması.