Peygamber Efendimize iman ederek O'nu gören ve müslüman olarak ölen kimseler.
Lügat itibariyle ashab, arkadaş manasına gelen "sâhib"
kelimesinin çoğuludur. İslâm ıstılâhında "Hz. Peygamber'in arkadaşları"
için, daha geniş kapsamıyla Resulullah'ı gören müminler için
kullanılmıştır. Sahabî ve çoğulu olan sahabe terimleri de aynı manayı
ifade eder.
Sahabî sayılabilmek için az da olsa Resulullah
ile görüşmek şarttır. Bu sebeple Hz. Peygamber döneminde yaşamış, O'na
iman etmiş, hatta O'nunla haberleşip yazışmış, O'na destek sağlamış
kişiler ashâbtan sayılmaz. Meselâ o dönemin meşhur Habeşistan Kralı
Necâşî Ashame böyledir. İyiyi kötüden ayırdedebilecek temyîz yaşında
Peygamber Efendimiz'i gören çocuklar ise ashabtandır. Meselâ Hz.
Peygamber'in iki torunu Hasan ile Hüseyin'in durumu böyledir. Hz.
Peygamber'e iman eden ilk kişi olarak ilk sahabî, Resulullah'ın mübarek
eşi Hz. Hatice'dir. Son sahabî ise, genellikle kabul edildiğine göre
100/719 senesinde vefat eden Ebü't-Tufeyl Âmir b. Vâsile el-Leysî
el-Kinânî'dir. Bu tarihten sonra yaşayan bir sahabînin varlığı
bilinmemekle beraber İslâm âlimleri, Hz. Peygamber'in hayatının
sonlarında söylediği: "Yüz sene sonra bugün yaşayanlardan hiç kimse
hayatta kalmayacaktır. " (İbn Hacer, el-İsâbe, Mısır 1328, I,
hadîsine dayanarak ashabın bulunabileceği son zaman sınırı olarak
110/729 senesini belirlemişlerdir. İslâm aleminde çok sonraki
dönemlerde bile zaman zaman görüldüğü gibi artık bu tarihten sonra
sahabî olduğunu iddia edenler çıksa da onlara itibar edilmez. Sahabenin
mutlaka Hz. Peygamber (s.a.s.)'i bir an da olsa görmüş veya sohbetinde
bulunmuş olması gerekir. Amâlık, sağırlık veya dilsizlik gibi
sebeplerle, görme ve sohbetten biri gerçekleşemezse, bu durum sahabî
olmaya engel değildir. Nitekim Ashabın ileri gelenlerinden ve
Peygamberimiz'in müezzinlerinden olan Abdullah İbn Ümmi Mektûm, âmâ
olduğu için Hz. Peygamber'i görememiş fakat, sohbetlerinde bulunmuştur.
Hz. Peygamberi dünya gözüyle görmek şarttır. O'nu (s.a.s.) rüyasında görenler sahabi sayılmaz.
Hz. Peygamber (s.a.s.)'i kendisine peygamberlik gelmeden önce gören
veya O'nunla sohbet eden, fakat peygamberlikten sonra göremeyen kişi de
sahabî sayılmaz.
Peygamberlikten sonra Resulullah (s.a.s.)'i gören kimsenin müslüman
olması ve daha sonra dinden çıkmış olmaması gerekir. Binaenaleyh; henüz
müslüman değilken Peygamberimizi gören bir kimse daha sonra müslüman
olsa ve Hz. Peygamber (s.a.s.)'i göremese, sahabi sayılmaz. Yine,
müslümanken Hz. Peygamber (s.a.s.)'i gören ve sahabî olan bir kişi,
daha sonra irtidat edip dinden çıksa, sahabîlikten de çıkar. Ancak,
tekrar müslüman olur ve Hz. Peygamber'i görürse yine sahabî olur.
Konu: Sahabe Nedir?? Kime Sahabe Denir?? 
Salı Kas. 03, 2009 5:01 pm
